Sefik.net - Php Diziler (Array)

Php Diziler (Array)

Bir değişken içerisinde yalnızca bir değer tutabilir. Ancak bazı durumlarda bir biri ile ilişki değerleri sistemli bir şekilde tutmamız gerekebilir. Bu gibi durumlarda dizi değişkenler kullanmak kolaylık sağlayacaktır. Dizi değişkenler kullanılarak tekbir başlık altında birden fazla veri düzenli bir şeklide tutularak , gerektiğinde bu verilere kolaylıkla ulaşılabilir.

Kavramlar :
array(dizi) : Dizi değişkenlere verilen isimdir.
key(anahtar) : Bir dizi değişkenin herbir elemanı için eşşiz olarak tanımlanan değerlerdir. Dizi değişkenin istenilen elemanına ulaşılmasını sağlarlar. Anahtarlar metin(string) veya sayı(integer) tipinde olabilirler.

Not: Değişkenler konusunda belirtilen değişken isimlendirme kuralları dizi değişkenler içinde geçerlidir.

Not: Bir dizi içerisindeki değerler veya anahtarlar metin(string) tipinde ise çift tırnak ( " ) veya tektırnak ( ' ) işaretleri arasında, sayısal (integer) tipde ise tırnak işaretleri kullanılmadan yazılır.

Php de bir dizi değişkeni tanımlamak için birden fazla yol kullanılabilir.

Örnek 1 : Anahtar belirtmeden Dizi değişken tanımlama

Bir dizi değişkene değerler girildiğinde eğer anahtar programcı tarafından tanımlanmamış ise php 0 dan başlamak üzere bir birini takip eden sayıları anahtar olarak tanımlar. Örnekdeki tanımlama sırasında anahtar belirtilmemiştir. Bundan dolayı anahtarlar otomatik oalrak oluşacakdır. Buna göre anahtarlar Ali için 0 , Veli için 1 ve Zeki için 2 dir.

<?php
//$isimler adında bir dizi değişken tanımlanarak bu değişkene 3 değer eklenmiştir. 
$isimler=array("Ali","Veli","Zeki");

// değişken içerisindeki değerlere ulaşmak için istenilen değere ait anahtar kullanılır.
echo $isimler[1]; // 1. anahtarda bulunan Veli değerini ekrana yazar
echo $isimler[2]; // 2. anahtarda bulunan Zeki değerini ekrana yazar
echo $isimler[0]; // 0. anahtarda bulunan Ali değerini ekrana yazar
?>

Örnek 2: Dizi değişken ve anahtarları tanımlama .

Anahtarlar programcı tarafından aşağıdaki örnekte görüldüğü gibi tanımlanır. Burada kullanılan => (eşittir büyüktür) işaretlerinin sol tarafındaki değerler dizinin anahtarlarıdır, sağ tarafındaki değerler o anahtarın tuttuğu değerlerdir.

Örnekte Ali için 10 , Veli için 20 ve Zeki için 15 anahtar değerleri tanımlandı.

<?php
//$isimler adında bir dizi değişken tanımlanarak bu değişkene 3 değer eklenmiştir. 
$isimler=array(10=>"Ali",20=>"Veli",15=>"Zeki");

// değişken içerisindeki değerlere ulaşmak için istenilen değere ait anahtar kullanılır.
echo $isimler[20]; // 20. anahtarda bulunan Veli değerini ekrana yazar
echo $isimler[10]; // 10. anahtarda bulunan Ali değerini ekrana yazar
echo $isimler[15]; // 15. anahtarda bulunan Zeki değerini ekrana yazar
?>

Aşağıdaki örnekte olduğu gibi de istenilen anahtarlara istenilen değer eklenerek , dizi tanımlamak mümkündür.

<?php
$isimler[10]="Ali";  //$isimler diziside 10 anahtarına Ali değerini ata
$isimler[20]="Veli"; //$isimler diziside 20 anahtarına Veli değerini ata
$isimler["isim1"]="Zeki"; //$isimler diziside isim1 anahtarına Zeki değerini ata
$isimler["isim2"]="Hasan"; //$isimler diziside isim2 anahtarına Hasan değerini ata

// değişken içerisindeki değerlere ulaşmak için istenilen değere ait anahtar kullanılır.
echo $isimler[20];      // 20. anahtarda bulunan Veli değerini ekrana yazar
echo $isimler["isim1"]; // isim1 anahtarında bulunan Zeki değerini ekrana yazar
?>

Örnek 3 : Bir dizideki değeri değiştirme ve diziye yeni ekleme yapma

<?php
//$isimler adında bir dizi değişken tanımlanarak bu değişkene 3 değer eklenmiştir. 
$isimler=array(10=>"Ali",20=>"Veli",15=>"Zeki");

//$isimler diziside 10 anahtarı zaten vardır dolayısıyla aşağıdaki satır çalıştığında
//10 anahtarına sahip olan  Ali değerini Ahmet olarak değiştirecektir.
//Eğer diziye ait bir değer değiştirilecek ise bu şekilde ilgili dizinin anahtarına değer ataması yapılmalıdır
$isimler[10]="Ahmet";

//$isimler dizisinde 25 anahtarına sahip herhangi bir değer yoktur
// bu durumda $isimler dizisine 25 anahtarı eklenir ve bu anahtara karşılık gelen değer Hasan olur
$isimler[25]="Hasan";

//aşağıdaki gibi köşeli parantez içleri boş bırakıldığında dizi değişkene 
//mehmet ismi yeni bir eleman olarak eklenir. anahtarı php tarafından otomatik olarak oluşturulur.
$isimler[]="Mehmet";

?>

Örnek 4 : Bir dizideki değerleri ve anahtarları döngü ile ekrna yazdırma

<?php
//$isimler adında bir dizi değişken tanılıyoruz 
$isimler=array(10=>"Ali",20=>"Veli",15=>"Zeki");

//dizinin herbir elemanı için foreach dongusu tekrarlanır. 
//her tekrarda dizinin elemanı $deger değişkenine, elemana ait anahtar $anahtar değişkenine alınır 
foreach($isimler as $anahtar =>$deger) 
   echo "$anahtar : $deger <br>"; //anahtar ve deger değişkenlerinin değerine ekrana yaz ve alt satıra geç
?>

Örneklerde de belirtildiği gibi bir dizi değişkenin içerisindeki değerlere, o değere ait anahtar yardımıyla erişilebilir. Foreach döngüsü diziler için kullanlışlı olan bir döngüdür.

Ekleyen:admin