Programlama TemelleriC# Basit KodlarC# Diziler Dizi Yapısı ve Dizi Tanımlama

Değişkenler içerisinde bir değer tutabilen yapılardır. Örneğin haftanın günlerini değişkenlerde tutmak istersek her bir gün adı için bir değişken tanımlamak gereklidir. günler için string gun1,gun2 , gun3,gun4,gun5,gun6, gun7 şeklide bir yapıya ihtiyaç duyarız. Veya benzer listeler düşünülebilir. Örneğin ay isimleri, bir sınıftaki öğrenci listesi, vb. Bu ve buna benzer listeler oluşturmak gerektiğinde bu işlemler için değişkenler yeterli değildir. Bir gurup bilgiyi tek bir başlık altında tutmak  istendğinde  dizi (array) yapısı kullanılmalıdır. Bu gibi örneklerde diziler  kullanılarak hem tanımlama ve verilere erişme işlemleri daha kolay olacak hemde daha düzenli program geliştirme imkanı sağlayacaktır.

Bir dizi aynı veri tipinde belirtilen miktardaki elmanı içerisinde barındıran bir veri yapısıdır. 

Dizi Tanımlama

Bir dizi tanımlarken birden fazla yol izlenebilir. Bir dizi tanımlarken diziye değişkenlerdeki gibi bir isim verilerek ,  içerisinde tutacağı değere uygun veri tipi belirlenir. Veritipinin hemen yanında bulunan içi boş köşeli parantez ( [ ] ) işaretleri tek boyutlu bir dizi olduğunu belirtir. Dizinin kaç değer tutacağı tanımlama sırasında elaman sayisi verilerek belirtilir.

Dizi Tanımlama Şekilleri

1. Yol : Dizi tutacağı değerlere uygun veri tipinde int, string gibi veri tipleri,  kaç farklı değeri tutacağı ise elaman sayısı bölümünde belirtilir.

Yazım Şekli :

veritipi[] diziadi=new veritipi[dizide tutulacak eleman sayisi];

Örnek  : Dizi tanımlama 1. yol

int[] sayilar = new int[10]; //10 elemanlı int tipinde değerler tutabilecek bir dizi
string[] mevsimler = new string[4]; //4 elamanlı mevsilmleri tutabilecek string tipinde bir dizi

2. Yol : Birinci yoldaki tanımlama 2 satıra bölünerek aşağıdaki gibi bir tanımlama yapılabilir.

Yazım Şekli :

veritipi[] diziadi;
diziadi = new veritipi[dizide tutulacak eleman sayisi];

Örnek  : Dizi tanımlama örneği 2. yol

int[] sayilar;
sayilar=new int[10]; 

string[] mevsimler;
mevsimler = new string[4];

3. Yol : Bir dizi tanımlarken dizide tutulacak değerler tanımlama sırasında girilebilir.

NOT : Dizinin elemanları string tipinde ise herbir eleman çift tırnak (") işaretleri arasına yazılmalıdır.

Sayılardan oluşan elamanlar (int, double vb)  doğrudan yazılabilir.

Tekbir karakterden (char tipinden)  oluşan elamanlar ise her biri tek tırnak (') işaretleri arasında yazılmalıdır.

Dizide tutulacak herbir değer tanımlama sırasında diziye eklenirken, değerler arasında virgül (,) işareti kullanılır.

Yazım Şekli :

veritipi[] diziadi = new veritipi[dizide tutulacak eleman sayisi] {dizide tutulacak değerler};

veya yukarıdakinin daha kısa şekliyle aşağıdaki gibi tanımlama yapılabilir

veritipi[] diziadi = {dizide tutulacak değerler buraya herbiri virgül ile ayrılarak yazılır};

Örnek  : Dizi tanımlama örneği 3. yol

NOT : Örnekteki gibi bir kullanımda eleman sayısı belirlenmiş ise başlangıçta değer atama yapılırken eleman sayısı kadar değer girmek zorunludur.

int[] sayilar = new int[10]{11,2,5,30,4,8,10,88,90,6}; //10 elemanlı sayılar dizisi, dizinin tutacağı elemanlar tanımlama sırasında diziye atandı

string[] mevsimler = new string[4]{"ilkbahar", "yaz", "sonbahar", "kış" }; //4 elamanlı tanımlama sırasında değerleri girilen string tipinde bir dizi

  

NOT :Aşağıda verilen  Örnekteki gibi dizinin eleman sayısı tanımlama sırasında belirtilmemiş ise , dizinin eleman sayısı diziye girilen değer kadardır.

int[] sayilar ={11,2,5,30,4}; //5 değer girildiği için dizi 5 elemanlı olarak oluşur.

string[] mevsimler = {"ilkbahar", "yaz", "sonbahar", "kış" }; //4 değer girildiği için dizi 4 elemanlı olarak oluşur

Görüldüğü gibi bir birine benzer şekillerde birkaç farklı yol ile dizi tanımlamak mümkündür. Tanımlama şekli programcının yazım şekline veya çözülmesi gereken probleme göre  tespit edilerek uygun olan bir tanımlama kullanılabilir.

Dizi Yapısı

Bir dizi içerisinde birden fazla değeri tekbir başlık altında tutabilmektedir. Buradaki herbir dizi elemanına erişmek için dizi içerisindeki indeks değerleri kullanılır. Indeks numarası 0 dan başlayarak ardışık sayılardan oluşur. Örneğin aşağıda resimde tanımlaman gunler dizisi 7 elemanlı bir dizidir. Bu dizinin indeks numaraları 0 ile 6 arasındadır.  İlk elemanın indeks numarası 0 (sıfır) , son elemanın indeks numarası ise 6 dır. ve Program içerisinde dizi içerisindeki bir elemana diziadi[indexnumarasi]   şeklinde erişilebilir.

Örnek bir dizi Tanımlama ve Dizinin Kavramsal Olarak Görünüşü